Bliksem is een fenomeen dat vele mensen bezig houdt, immers is niet iedereen even blij met bliksem. De een vind het prachtig, de ander is er doodsbenauwd voor.
Hier vindt u enige informatie en antwoorden op uw vragen over bliksem.

Weetjes over bliksem

• Op de hele wereld zijn er altijd zo’n 2000 onweersbuien.
• Elke seconde schiet er wel ergens een bliksemschicht uit de lucht.
• Er is een man in Amerika die al zeven keer door de bliksem is getroffen.
• De bliksem slaat ongeveer 100.000 keer per jaar ergens in.
• De bliksem is ongeveer 30.000 °C, gemeten gedurende 1 miljoenste seconde in de bliksemstraal
• Een verticale bliksemstraal is gemiddeld 5 tot 6½ km lang
• De bliksemstraal heeft een snelheid van ongeveer 60.000 km per seconde
• De stroomsterkte en spanning van de bliksem bedraagt 100 tot 60.000 ampère bij een duur, die varieert van 1 seconde tot één tienduizendste van een seconde
  

Bliksem soorten;

VRAAG & ANTWOORD

Trekt een bliksemafleider de bliksem aan?
Nee, in principe niet. Het traject van de bliksem, vanaf de onderkant van de onweerswolk op weg naar de aarde, wordt pas in het laatste stuk van het verloop van het bliksemkanaal, op circa twintig meter boven het inslagpunt beïnvloed door een bliksemafleiderinstallatie. Gezien de afstand die de ontlading daarvoor reeds heeft afgelegd, over het algemeen enkele duizenden meters, is dit vrijwel te verwaarlozen afstand. De blliksem volgt de weg van de minste (elektrische) weerstand. De bliksemafleider wordt door de bliksem pas 'gesignaleerd' als de bliksem bereikt heeft. Anders gezegd: pas als de bliksem op het punt staat het gebouw te treffen, wordt hij door de bliksemafleiderinstallatie letterlijk afgeleid. En dat is nu juist precies de bedoeling.

Wordt de kans op blikseminslag groter wordt met een antenne op het dak?
Ja, want het aardspotentieel (het mogelijke punt van blikseminslag) wordt door de lengte van de antenne naar een hoger punt gebracht dan de oorspronkelijke hoogte van het dak.

De buren hebben al een bliksemafleider. Moet ik nog maatregelen treffen?
Als uw huis of gebouw niet ligt binnen de ruimte van een denkbeeldige kegel van 45 graden, gerekend van het hoogste punt van de bliksemafleider op het huis van de buren, is uw huis op geen enkele wijze tegen bliksemverschijnselen beschermd. Daarnaast 'schuilt' nog een ander gevaar, namelijk de kans dat op het moment dat het bij de buren inslaat, er door overslag en afslag naar uw huis, via ondergrondse leidingstelsels, kabels en dergelijke een bliksemdeelstroom uw huis wordt binnengeleid met alle gevolgen van dien.

Ben ik verplicht mijn huis met rieten dak te voorzien van een bliksemafleider?
Er bestaat geen wettelijke verplichting. Wel kunnen eisen worden gesteld door de gemeente, de brandweer of de verzekeringsmaatschappij. De kans op brand door blikseminslag bij een rieten dak is vele malen groter dan bij een harde dakbedekking. Her verdient in ieder gavl aanbeveling om een huis met rieten dak, gelet op de kans op brand door blikseminslag, van een uitwendige bliksemafleiderinstallatie te laten voorzien.

Vlak naast mijn huis staat een hoge boom. Is mijn huis daardoor beschermd tegen blikseminslag?
Nee. Een hoge boom is geen garantie dat de bliksem niet op uw huis zal inslaan. De kans op directe inslag, dat is als de bliksem niet in uw huis maar in de boom slaat, is groot.
In ieder gebouw is wel een leidingsysteem voor onder meer electriciteit, gas, water, CV, kabeltelevisie, telefoon en dergelijke aanwezig. Daardoor is het risico op blikseminslag door overslag of afslag vergroot. Dit kan optreden als een boom door de bliksem wordt getroffen. De bliksemstroom kan dan via de wortelvertakkingen het gebouw worden binnengeleid. Daardoor kan schade in het huis worden aangericht aan de elektrische installatie en de aangesloten apparatuur, zonder dat het huis daadwerkelijk door een blikseminslag is getroffen. Dergelijke verschijnselen worden ook wel aangeduid als de 'directe gevolgen' van een indirecte blikseminslag.

Slaat de bliksem altijd op het hoogste punt in?
Een wijd verbreid misverstand is dat de bliksem altijd op het hoogste punt zou inslaan. Zou dat zo zijn, dan was bliksembeveiliging een fluitje van een cent. Zet links en rechts rond woonkernen een aantal hoge masten, aard deze goed af en klaar is Kees. Helaas, zo werkt het niet.

Bliksem is in feite blind en ‘ziet’ niets. Het is wel zaak zelf uit de buurt van hoge gebouwen, bomen en dergelijke te blijven. De kans dat de bliksem daar inslaat is groot. Maar zoals reeds is opgemerkt, bliksem is blind en grillig. Een bliksemontlading begint haar weg naar de aarde zo’n drie tot vijf kilometer hoogt. Pas op zo’n twintig meter boven een voorwerp of het aardoppervlak zoekt de ontlading een goede geleider, een bliksemafleider bijvoorbeeld. Ontbreekt zo’n voorziening dan kan de inslag overal plaatsvinden. Een mooi voorbeeld is altijd de kerktoren en het kerkdak. Op de toren is over het algemeen een bliksemafleider aanwezig, dat weet iedereen. Kijk echter ook eens goed naar het kerkdak. Daarop kunt u vaak meer dan een bliksemafleider ontdekken. Die zitten daar niet voor niets. Deze afleiders zijn aangebracht omdat de praktijk leert dat er vrijwel even zoveel blikseminslagen in een kerkdag als in een kerktoren voorkomen. Bovendien is het oppervlak van een kerkdak meestal groter dan dat van een toren en dat maakt de ‘scoringskans’ groter.

Kun je onweer zien aankomen?
Of er onweer dreigt, ziet u als eerste aan de wolken.Let vooral op verticaal sterk ontwikkelde stapelwolken. De onderkant is donker en een beetje groen. De bovenkant heeft de structuur van een gesponnen suikerbol.Andere dingen waar u het aan kunt merken zijn:- Statisch haar of kleding- Kraken van de radio op midden- en lange golf zenders- Huisdieren die onrustig worden- Donder en bliksem in de verte.Ook door de zogenaamde 'dondervliegjes' kunt u onweer zien aankomen.